آینده بازار موبایل ایران
وضعیت بازار موبایل ایران در سال 1401 در آشفته ترین حال خودش در چندسال اخیر هست! چرا؟ چون نرخ گمرک تغییر کرده و یک آشفتگی بوجود آمده که باعث شده قیمت ها بره بالا و احتمال داره از این بالاتر هم بره، اگر میخواید بدونید تو بازار موبایل چه اتفاقاتی داره میفته این مقاله را تا آخر مطالعه کنید.
حالا بریم سراغ یک ویدیویی که اخیرا از معاون وزیر صنعت اومده که در این ویدیو صحبت هایی در این موضوع شده و به این نکته اشاره شده که کل سود بازار موبایل ایران سهم وارد کنندگان گوشی های بالاتر از 600 دلار میشه!
حالا بریم سراغ اینکه چه اتفاقی قرار بیفته؟ چند وقت پیش اومدن و ارز نرخ گمرکی که روی گوشی ها میخوره رو تغییر دارند و همین قضیه باعث شد که مقداری گوشی گرونتر بشه، یعنی چی؟ یعنی اینکه شما وقتی میخواین گمرکی یک گوشی رو بدید که قبلا با ارز 4200 تومنی محاسبه میشه که حالا با ارز و دلار آزاد نیما محاسبه میشه. مثلا فرض کنید 15 درصدی که وارد کننده میتونه روی قیمت گوشی برای سود بکشه و چند درصدشو به گمرک پرداخت منه پس بجای اینکه این محاسبات ارز در 4200 ضرب بشه در مثلا 26000 تومن ضرب میشه و این موضوع، چون فقط 5 درصد به گمرک پرداخت میشد ، اتفاق خاصی به بازار وارد نکرد و و افزایش قیمت کمی تجربه کردیم ولی همچنان گرون شد. اما اتفاق مهمتر این است که دیگر ارز نیمایی برای گوشی های بالایی 600 دلار تشخیص داد نخواهد شد.
حالا این سوال پیش میاد که معنیش چیه؟ یعنی اینکه ، ما یک سری دلار داریم با نرخ های متفاوت داریم، یکیش که دلار آزاد با قیمت حدود 27000 تومن و دلار نیمایی با نرخ حدود 25000 تومان است. شما بعنوان یک وارد کننده درخواستی به ارز نیمایی میدید و باهاش گوشی وارد میکنید که دیگه این تالار نیمایی برای واردکنندگان باز شد و حالا یک تالار دوم نیمایی برای انواع وارد کنندگان باز شده که قیمت ارز دلار در آنجا خیلی نزدیک به قیمت ارز در بازار آزاد هست. این البته کمی بهتر شده چون در اصل بیشترین ضربه هایی که به یک اقتصاد وارد میشه بخاطر وجود نرخ های متنوع برای یک ارز هست و این تعرفه ها بازار رو گیج میکنه.
البته همین موضوع با اینکه از چند نرخی بودن دلار جلوگیری کنه اما بازهم باعث گرون شدن گوشی های موبایل میشه، چون تقریبا با دلار آزاد وارد بازار موبایل ایران میشه.
شاید با خودتون بگید : خب فقط گوشی های لوکس مثل آیفون 13 و سامسونگ و… که قیمت بالای 600 دلار دارند، گرون بشند و به بقیه قیمت ها تاثیری وارد نمیکنه. این درحالیه که اون وارد کننده ای که گوشی وارد میکنه. چه با دلار 20000 تومنی و چه با دلار 50000 تومنی، گوشی وارد خواهد کرد! چرا؟ چون گوشی یک کالای چندوجهی و مورد نیاز در جامعه است. چون هم یک کالای سرمایه ای هست هم یک کالای ضروری و هم به نظر بعضی ها یک کالای لوکس هست. حالا اگر به گوشی های بالای 600 دلار ارزی تخصیص داده نشده و با ارز آزاد وارد بشه در اینصورت یک اصطلاحی در اقتصاد هست که میگه : اقتصاد هوشمنده و قیمت محصولات به همدیگه چسبندگی دارند. یعنی فکر کنید قیمت پرچمداران آیفون و سامسونگ که گوشی های پرفروش در بازار ایران هستند، افزایش قیمت چند میلیونی داشته باشند، چون این گوشی ها به اصطلاح لوکس و شاخص ساز بازار هستند باعث افزایش قیمت در کل بازار میشوند و با خودشون قیمت گوشی های میان رده و پایین رده رو هم میکشند بالاتر در نتیجه یک افزایش قیمت در کل قیمت گوشی ها و دیگر محصولات و لوازم جانبی موبایل خواهیم داشت.
چه اتفاقهایی قرار بیفته؟
3تا حالت کلی داره این مسئله، یکی اینکه همین جریان حاضر که برای بازار موبایل ایران در سال کنونی 1401 وجود داره و اینه که تالار اول نیمایی و برای گوشی های بالای 600 دلار بسته باشه و ارزی بهشون تعلق پیدا کنه و روی تالار دوم نیمایی که با ارز آزاد وارد بشه و این باعث میشه که بازار تلاطمی داشته یاشه و نوسان قیمت در ارز در این حالت داشته باشیم.
حالت دوم اینه که کلا جلوی واردات گوشی های بالای 600 دلار ببندند و هیچ ارزی برای این گوشی ها تشخیص داده نشود. در اینصورت هم با دلار آزاد گوشی های لوکس را وارد خواهند کرد و گرونتر وارد بازار شده و قیمت ها افزایشی خواهد شد.
حالت سوم هم وجود داره که اونم اینکه چون مشخص نیست چه اتفاقی قراره بیفته تا مدتی که ارز به ثباتی برسه و تلاطم ها بشینه همان ارز نیمایی را تخصیص بدهند تا وضعیت بازار از این گنگی بیاد بیرون تا بعدا یک تصمیم درستی برای این شرایط بگیرند.
جمع بندی :
خیلی ها بر این باورند که واردات گوشی باعث خروج ارز از کشور میشه ولی باید به این نکته توجه کنیم که در اصل بخش زیادی از واردات گوشی، ارز رو به کشور وارد میکنه ، به دلیل اینکه چون ما بخاطر تحریم هایی که دچارش هستیم و نمیتونیم پولهایی که خارج از کشور هستند رو وارد ایران کنیم بجاش میتونیم کالاهایی مثل گوشی را در ازای همین پولها وارد کنیم. خیلی از وارد کننده با این روش خیلی از دلارهایی که بلوکه شده اند رو با کالا جایگزین وارد کشور میکنند.
سخن آخر اینکه اگر قیمت گوشی های بالای 600 دلار افزایش پیدا کنه قیمت بقیه گوشی ها چه میان رده چه پایین رده هم به نسبت آن افزایشی خواهند بود.
بنابراین بهترین و منطقی ترین کار از نظر بنده و اکثر اقتصاد دانان و واردکنندگان اینه که فعلا تو این وضعیت بهم ریخته که دلار دارای نوسانات شدیدی هست، ارز نیمایی رو به واردات اختصاص بدهند تا به یک فضای ثباتی برسیم بعد تصمیم دیگری براش بگیرند.
